Philipp Lahm - đứng trên vai những người khổng lồ

Có vẻ ngoài nhỏ nhắn nhưng hậu vệ vừa từ giã đội tuyển Đức lại sở hữu bộ sưu tập danh hiệu đồ sộ và sự nghiệp mà mọi cầu thủ đều phải ao ước.

Người khổng lồ trong vóc dáng bé nhỏ

Chàng hậu vệ sinh năm 1983 có ngoại hình tương đối nhỏ nhắn so với các đồng nghiệp, với chiều cao chỉ 1m70. Nhưng ẩn bên trong là một tài năng khổng lồ, vốn được bộc phát ngay từ khi Lahm còn là một cầu thủ nhí. Ở tuổi 11, anh gia nhập đội trẻ của Bayern Munich với thần tượng là tiền vệ công Mehmet Scholl. Ngay từ lứa tuổi đó, Lahm đã tỏ ra xuất chúng hơn các bạn cùng trang lứa. Huấn luyện viên Hermann Gerland sớm nhận định đây là cầu thủ tài năng nhất ông từng chỉ giáo, trong khi ông thầy Hermann Hummels chỉ biết thốt lên: "Nếu Philipp Lahm mà còn không chơi được ở Bundesliga thì có lẽ chẳng ai làm được điều đó!"

Ban đầu, không phải ai cũng nhận ra điều đó. Khi Lahm lên 17 tuổi, anh đã giúp đội trẻ Bayern Munich hai lần vô địch giải trẻ. Nhưng với sự xuất hiện của các đàn anh như Willy Sagnol và Bixente Lizarazu ở hai cánh của đội một, Lahm vẫn chưa được trao cơ hội thể hiện và bị đem cho mượn. Một HLV giấu tên đã tới xem Lahm chơi bóng và sau đó tới gặp HLV Gerland để... bắt đền tiền xăng xe, khi ông này không hề ấn tượng với tài năng trẻ gốc Munich. Vài năm sau khi Lahm nổi tiếng, Gerland tình cờ gặp lại nhà cầm quân năm xưa đã từ chối Lahm và rút ví ra hỏi: "Này anh bạn, ngày trước anh từng muốn bao nhiêu tiền để bù cho chuyến đi ấy nhỉ?". Vào ngày 13/7 vừa qua, khi Philipp Lahm trở thành người đội trưởng đầu tiên của một nước Đức thống nhất giương cao chiếc cúp vàng World Cup, vị HLV từng từ chối anh có lẽ là một trong những người cảm thấy cay đắng nhất.

Lahm giương cao chức vô địch World Cup 2014. Ảnh: AFP.

Sau hai mùa được cho Stuttgart mượn để lấy kinh nghiệm tại Bundesliga, Lahm đã tạo nên tiếng vang như một trong những hậu vệ cánh trái hay nhất giải Đức. Dưới thời của HLV Felix Magath, Lahm đã thường xuyên xuất hiện trong đội hình chính và lần đầu được hít thở bầu không khí Champion League. Việc được chơi đều đặn tại Stuttgart giúp Lahm lọt vào mắt xanh của HLV trưởng tuyển Đức thời bấy giờ là Rudi Voller. Ông trao cho anh cơ hội lần đầu khoác áo đội tuyển ngày 18/2/2004. Đó là chiến thắng 2-1 trước Croatia và ngay trong trận đấu ra mắt ấy, Lahm đã được tạp chí Kicker bầu là Cầu thủ hay nhất trận.

Mùa hè đó, Lahm nằm trong danh sách được chọn tới Bồ Đào Nha để tham gia Euro 2004. Dù đội tuyển Đức không thể vượt qua vòng bảng, cá nhân Lahm vẫn có một kỳ Euro thành công. Chàng hậu vệ cánh trái mang áo số 21 (sau này là 16) đã đá trọn cả ba trận đấu ở vòng bảng và được đánh giá như một điểm sáng hiếm hoi trong Die Mannschaft gây thất vọng năm đó. Rudi Voller ra đi ngay sau kỳ Euro thảm họa và được thay thế bởi Jurgen Klinsmann cùng trợ lý Joachim Low, mở ra một thời kỳ mới cho bóng đá Đức với Lahm là một trong những cá nhân nằm trong cuộc chuyển giao.

Tại World Cup 2006 được tổ chức trên đất Đức, Lahm khiến cả thế giới phải nhắc tới mình với cú cứa lòng tuyệt đẹp vào lưới Costa Rica ngay từ phút thứ sáu của trận khai mạc. Bàn thắng tuyệt vời đó giống như hình ảnh của tuyển Đức dưới thời Klinsmann và sau này là Low: tự tin, quyến đoán và đẹp mắt! Die Mannschaft thẳng tiến với lối chơi khoa học, cống hiến và chỉ chịu bị khuất phục ở những phút cuối hiệp phụ của trận bán kết bởi Italy - đội bóng sau đó vô địch. Lahm chơi đủ 690 phút và được bầu vào đội hình tiêu biểu của World Cup, thành tích mà anh tiếp tục có được trong hai lần tham gia giải đấu này sau đó vào các năm 2010 và 2014.

Tại tất cả giải đấu lớn sau đó mà Lahm tham dự gồm Euro 2008, World Cup 2010, Euro 2012 và World Cup 2014 thì Die Mannschaft đều có thành tích tối thiểu là lọt vào bán kết. Không chỉ hoàn thành tốt nhiệm vụ phòng ngự, Lahm còn đích thân lên tiếng khi các đồng đội bất lực trong việc tìm vào mành lưới đối phương. Đó là trận bán kết Euro 2008, khi anh ấn định tỷ số 3-2 ở phút cuối cùng với pha dứt điểm vào lưới Thổ Nhĩ Kỳ. Nhưng giải đấu đó cũng là một kỷ niệm buồn, khi một pha ra vào không hiểu ý giữa Lahm và thủ thành Lehmann đã tạo cơ hội cho Fernando Torres ghi bàn thắng duy nhất trong trận chung kết, đưa Tây Ban Nha đến chức vô địch đầu tiên sau 44 năm.

Lahm bên người vợ xinh đẹp Claudia. Là cầu thủ danh tiếng nhưng anh tuyệt nhiên không có một bê bối nào.

Hai năm sau, Lahm tiếp quản băng thủ quân đội tuyển Đức, khi Michael Ballack bất ngờ gặp phải chấn thương, và đảm nhiệm chức vụ này kể từ đó cho tới lúc từ giã màu áo trắng. Dẫu vấp phải những chỉ trích từ các bậc đàn anh về việc không thể hiện tố chất thủ lĩnh như những Ballack, Stefan Effenberg từng có, Lahm vẫn kiên trì với phong cách điềm tĩnh vốn có. Anh từng chia sẻ: "Tại sao Effenberg được coi như thủ lĩnh, vì anh ấy luôn thể hiện quan điểm của mình ư? Hay do vẻ rắn rỏi của anh ấy trên sân? Tôi có quan niệm khác về khái niệm thủ lĩnh. Ngày nay chẳng còn ai có thể một mình dẫn dắt đội bóng mà đó là trách nhiệm được chia sẻ giữa các cầu thủ. Hãy nhìn Manchester United khi họ đăng quang Champion League năm 2008 xem, họ chẳng hề có một người như Roy Keane".

Và tại World Cup 2014, Lahm đã thể hiện bản lĩnh của mình trong tập thể được kết hợp hài hòa giữa lứa tài năng trẻ với các cựu binh già dặn kinh nghiệm. Sau cuộc cách mạng làm bóng đá trẻ từ năm 2002, Đức đã sản sinh ra nhiều cầu thủ trẻ tài năng như Kroos, Muller, Draxler hay Schurrle ... nhưng chỉ khi đứng bên cạnh những chiến binh kỳ cựu như Lahm, Schweinsteiger thì họ mới tạo nên một tập thể hoàn hảo. Chiến thắng trước Argentina ở trận chung kết cũng chính là lần cuối cùng Lahm khoác áo đội tuyển, để lại một di sản gồm 113 trận đấu và 5 bàn thắng.

Một cầu thủ giỏi, một nhân cách lớn

Trong hơn một thập kỷ kể từ ngày bước ra ánh sáng của sân khấu bóng đá chuyên nghiệp, Philipp Lahm luôn được xem như một trong những hậu vệ cánh tài năng nhất của thế hệ mình, sau lứa của những Maldini, Cafu. Không chỉ hoàn thành tốt nhiệm vụ phòng ngự, anh còn khiến hàng thủ đối phương phải khốn đốn với những pha bứt tốc và đưa bóng vào vòng cấm mỗi khi lên tấn công. Muốn biết anh nguy hiểm nhường nào, hãy thử xem lại màn thảm sát 7-1 của Đức trước Brazil ở trận bán kết vừa qua, khi những pha lên bóng ở cánh phải của tuyển Đức luôn đem lại cảm giác nguy hiểm còn bản thân Lahm trực tiếp có hai pha kiến tạo thành bàn cho đồng đội!

Nhưng điểm đáng nể phục nhất ở Lahm chính là tư duy chơi bóng cùng khả năng thích ứng với mọi tình huống. Khi tới đội trẻ Bayern lúc 11 tuổi, anh từng muốn chơi ở vị trí tiền vệ công như thần tượng Mehmet Scholl nhưng sau khi nhận ra mình phù hợp hơn khi chơi ở cánh, Lahm đã quyết định học hỏi từ Paolo Maldini. Trong ba kỳ World Cup mà Lahm tham gia, anh lần lượt chơi ở các vị trí hậu vệ trái, hậu vệ phải và tiền vệ phòng ngự (trước khi được Low đưa trở lại về cánh từ trận tứ kết gặp Pháp). Dù đá ở vị trí nào, Lahm cũng luôn là một trong những cầu thủ nổi bật nhất trên sân với lối đá kỹ thuật, thông minh và cần cù.

Phòng ngự, kiến thiết và ghi bàn... Lahm có thể làm tất cả những nhiệm vụ đó một cách xuất sắc.

Tại Bayern Munich mùa giải qua, khi Pep Guardiola lên nắm quyền và mang phong cách tiki-taca tới "Hùm xám", Lahm đã được đẩy lên chơi ở tuyến giữa và không gây thất vọng. Anh chơi tốt ở vị trí này với đỉnh cao là trận đấu với Hertha Berlin tại Bundesliga, khi Lahm đã chuyền 133 lần và đạt tỷ lệ chính xác 100%. Sau trận đấu, báo chí Đức đã gọi anh là "Mr 100%" hay "cầu thủ hoàn hảo". Đến bản thân Guardiola còn phải ca ngợi "Lahm là cầu thủ thông minh nhất mà tôi từng huấn luyện", dù rằng trước đó ông từng là thầy của Xavi Hernandez.

Trong chừng ấy năm đá bóng chuyên nghiệp, Philipp Lahm chưa một lần phải nhận thẻ đỏ dù chơi ở vị trí hậu vệ và gần như không mắc phải một scandal nào. Lần hiếm hoi mà anh gây ra rắc rối cho đội bóng chủ quản là năm 2009, khi Lahm công khai chỉ trích chính sách chuyển nhượng của Bayern Munich. Trước đó một năm, anh đã từ chối những lời mời hấp dẫn từ Barcelona và Manchester United sau khi Chủ tịch Uli Hoeness hứa sẽ gây dựng một đế chế mới tại Bayern. Ông đã giữ lời hứa đó, với Lahm là người dẫn đường và truyền lửa cho các đồng đội. Tại Bayern, anh đã có năm chức vô địch Bundesliga, năm Cup quốc gia, hai Siêu Cup Đức, một Fifa Club World Cup và một Champion League. Trong tổng số 15 danh hiệu mà Lahm giành được cùng Bayern và Đức, có tới tám lần trong số đó là với tư cách đội trưởng.

Chính vì lẽ đó, đã có không ít người hâm mộ của Die Mannschaft bị sốc khi người hùng này tuyên bố từ giã đội tuyển quốc gia ở đỉnh cao. Nhiều người tin rằng Lahm vẫn có thể chơi tốt tại Euro 2016 và giúp Đức đăng quang để quên đi kỷ niệm buồn năm 2008. Nhưng hậu vệ đa năng này đã quyết định mọi thứ từ trước khi World Cup 2014 diễn ra và chỉ công bố điều này sau khi đem về chiếc Cup vàng cho quê hương. Chủ tịch Rummenigge của Bayern đã nói thay lòng người hâm mộ khi cho rằng "sẽ không dễ để thay thế một cầu thủ, đội trưởng và một người đàn ông như Lahm". Song Lahm đã quyết định ra đi để nhường bước cho lớp trẻ và luôn được nhớ tới với tài năng và sự đam mê luôn cháy trong từng bước chạy. Trang sử bóng đá Đức sẽ mãi khắc tên người đội trưởng vô địch World Cup Philipp Lahm, như những huyền thoại Fritz Walter, Franz Beckenbauer và Lothar Matthaus trong quá khứ.

Thịnh Joe

y